Πεπόνι, ο χρυσός καρπός του Καλοκαιριού!

Δροσερά, αρωματικά, σε διάφορες χρυσαφένιες αποχρώσεις και απίστευτα γευστικά. Τα πεπόνια είναι απ’ τους κύριους πρωταγωνιστές στις προτιμήσεις μας για φρούτο το καλοκαίρι! Μπορούμε να συναντήσουμε πάρα πολλές διαφορετικές ποικιλίες πεπονιών ανά τον κόσμο οι οποίες διαχωρίζονται ανάλογα με το χρώμα του φλοιού και της σάρκας, το εξωτερικό σχήμα και μέγεθος του φρούτου και την περιοχή στην οποία ευδοκιμεί κάποια συγκεκριμένη ποικιλία. Οι 7 κύριες ομάδες που συγκεντρώνονται οι καλλιεργούμενες ποικιλίες της πεπονιάς είναι:

• Κασάμπα ή χειμωνιάτικη. Παράγει μεγάλους καρπούς μέτριας γεύσης και αρώματος. Καλλιεργείται σε μικρή έκταση, ενώ η ονομασία της χειμωνιάτικη δόθηκε γιατί τα πεπόνια της ωριμάζουν αργά επί πολλές εβδομάδες. Eνδημική ποικιλία της Ζακύνθου και της Κεφαλονιάς
• Καλυπτόμενη. Παράγει μικρού μεγέθους, εύγευστα πεπόνια με πορτοκαλόχρωμη σάρκα. Σε αυτή την ομάδα ανήκουν τα μοσχοπέπονα.
• Κανταλούπε. Η καταγωγή της πεπονιάς αυτής είναι από την Ιταλική περιοχή Κανταλούπο ,οι καρποί της είναι μετρίου μεγέθους η φλούδα τους είναι πιο παχιά από τις άλλες ομάδες και είναι γλυκοί και εύγευστοι. Καλλιεργείται και στις βόρειες εύκρατες περιοχές σε θερμοκήπια.
• Ευπροσάρμοστος. Ο καρπός της πεπονιάς αυτής μοιάζει με του αγγουριού και γίνεται κομπόστες και μαρμελάδες .
• Η ομάδα Χίτο. Οι καρποί μοιάζουν με λεμόνια και καλλιεργείται σε διάφορες περιοχές της Ασίας .Η γεύση τους είναι γλυκόξινη και η σάρκα λευκωπή. Κονσερβοποιείται και γίνεται κομπόστες.
• Ντούνταλμ. Τα άνθη της πεπονιάς αυτής είναι μεγάλου μεγέθους και οι καρποί έχουν το μέγεθος πορτοκαλιού. Καλλιεργείται ως καλλωπιστικό φυτό.
• Λουτίφια. Τα πεπόνια της ομάδας αυτής έχουν πρασινωπή σάρκα και ουδέτερη γεύση . Χρησιμοποιούνται στην παρασκευή μαρμελάδων και κομπόστας με προσθήκη ζάχαρης.

Στην Ελλάδα έχουμε αρκετές ποικιλίες πεπονιάς, ενώ τα παραγόμενα πεπόνια είναι από τα πιο νόστιμα στον κόσμο. Οι πιο γνωστές είναι:

• Μπανάνες. Πρώιμη ποικιλία με καρπούς κιτρινωπούς συνήθως σφαιρικού και μικρού μεγέθους. Αρκετά αρωματικά και καλής ποιότητας.
• Αργείτικες. Παράγουν τα γνωστά αργείτικα πεπόνια εξαιρετικής ποιότητας. Η σάρκα τους είναι λευκοπράσινη ή κιτρινοπράσινη γλυκιά και σχετικά σκληρή.
• Κρεμαστά χειμωνιάτικα . Όψιμη ποικιλία , με σφαιρικό ή ωοειδή καρπό και πρασινωπή σάρκα. Καλλιεργείται σε περιοχές της Πελοποννήσου.
• Κουνέλια. Οι καρποί της είναι αρωματικοί μετρίου ή μεγάλου μεγέθους. Η φλούδα τους είναι κίτρινη ή πορτοκαλί και η σάρκα λευκοκίτρινη.

Το πεπόνι είναι πολύ χαμηλό σε θερμιδική αξία με τα 100 γρ να περιέχουν μόλις 34 θερμίδες . Είναι γλυκό αλλά δεν σημαίνει ότι παχαίνει κιόλας! Η μία μερίδα-φέτα είναι στα 160γρ και αποτελεί το τέλειο σνακ ή επιδόρπιο.

Πάμε να δούμε 11 σημαντικά οφέλη για την υγεία που μας προσφέρει η καθημερινή κατανάλωση πεπονιού!

1. Βελτίωση της όρασης

Η βιταμίνη C, η ζεαξανθίνη και τα καροτενοειδή που υπάρχουν στα πεπόνια είναι ωφέλιμα για τη διατήρηση της υγείας των ματιών μας. Συνδέονται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη και εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας.

2. Αποτρέπει την εμφάνιση του άσθματος

Το πεπόνι αποτελεί μια πλούσια πηγή βιταμίνης C και β-καροτίνης. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά είναι πολύ χρήσιμα για τη μείωση του κινδύνου άσθματος.

3. Αντικαρκινική δράση

Το πεπόνι περιέχει μια καλή ποσότητα φολικού οξέος. Πιο συγκεκριμένα, το ένα τέταρτο ενός μεσαίου πεπονιού παρέχει 25 mcg. Σύμφωνα με την Αμερικανική Εφημερίδα της Κλινικής Διατροφής, η προκαταρκτική έρευνα δείχνει ότι το φυλλικό οξύ μπορεί να βοηθήσει άτομα με χαμηλά επίπεδα, στην πρόωρη προστασία της καρκινογένεσης. Ωστόσο, προειδοποιεί ότι εάν χορηγηθεί αργότερα σε δυνητικά υψηλά επίπεδα, μπορεί στην πραγματικότητα να προωθήσει την καρκινογένεση. Γενικά, απαιτούνται περαιτέρω έρευνες για την ανίχνευση του αντικαρκινικού δυναμικού του πεπονιού.

4. Ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα

Το πεπόνι παρέχει βιταμίνη C, βιταμίνη Α  (Παρέχει περίπου το 112% της συνιστώμενης ημερήσιας παροχής), β-καροτένιο και διάφορα φυτοχημικά που λειτουργούν κατά των ελεύθερων ριζών. Σύμφωνα με έρευνες από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας η βιταμίνη C διασπά τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν διάφορες ασθένειες. Η βιταμίνη Α δρα ως μια πολύ σημαντική γραμμή άμυνας για ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Διεγείρει επίσης την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων, τα οποία αναζητούν και καταστρέφουν επικίνδυνα βακτήρια, ιούς και άλλες τοξικές ουσίες ή ξένα σώματα που μπορεί να έχουν εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματός μας.

5. Μειώνει την αφυδάτωση

Η περιεκτικότητα σε νερό στο πεπόνι το καθιστά ένα πολύ ευεργετικό σνακ το καλοκαίρι καθώς εμποδίζει την αφυδάτωση. Η περιεκτικότητα του πεπονιού σε νερό ανέρχεται στο 90% το οποίο είναι ελαφρά λιγότερο απ’ αυτήν του καρπουζιού και της φράουλας (92%) !

6. Περιποίηση δέρματος και μαλλιών

Τα πεπόνια περιέχουν βήτα-καροτένιο το οποίο διασφαλίζει πως δεν πρόκειται ο οργανισμός να δεχθεί υπερβολική δόση ή τοξικότητα βιταμίνης Α, διότι το σώμα μετατρέπει μόνο όσο χρειάζεται, σε αντίθεση με τα συμπληρώματα. Το υπόλοιπο β-καροτένιο παραμένει στο σώμα για την καταπολέμηση ασθενειών ως αντιοξειδωτικό. Η ποσότητα του βήτα-καροτένιου που μετατρέπεται σε βιταμίνη Α εισέρχεται στο δέρμα και διεγείρει τη μεμβράνη των κυττάρων του δέρματος αυξάνοντας έτσι την ανάπτυξη και την επιδιόρθωση.  Με αυτόν τον τρόπο προστατεύει την μεμβράνη του δέρματος από επιβλαβείς τοξίνες που γερνούν πρόωρα το δέρμα. Η κρέμα βιταμίνης Α χρησιμοποιείται επίσης ως καταπραϋντικό για τον ερεθισμό και την ερυθρότητα στο δέρμα. Η βιταμίνη Α είναι επίσης καλή για την παραγωγή σμήγματος, η οποία βοηθά να διατηρούνται τα μαλλιά υγιή και ενυδατωμένα.

7. Ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση

Το κάλιο, ένα από τα βασικά θρεπτικά συστατικά που απαντώνται στα πεπόνια, είναι αγγειοδιασταλτικό, που σημαίνει ότι χαλαρώνει τα αιμοφόρα αγγεία και μειώνει την αρτηριακή πίεση. Τα αυξημένα επίπεδα αρτηριακής πίεσης μπορούν να λειτουργήσουν ως παράγοντα «άγχους» στο σώμα και μπορούν ακόμη και να προκαλέσουν την απελευθέρωση ορμονών του στρες όπως η κορτιζόλη. Το κάλιο αυξάνει τη ροή του αίματος και του οξυγόνου στον εγκέφαλο, γεγονός που προκαλεί μια ηρεμιστική αίσθηση. Επιπλέον, η μείωση της παρουσίας ορμονών του στρες στο σώμα μειώνει και τα συμπτώματα άγχους.

8. Ελέγχει τον διαβήτη

Έρευνα που έγινε από τον Δρ. JoAnn E. Manson et al., Harvard School of Public Health, Boston, δείχνει ότι το πεπόνι είναι συνδεδεμένο με ένα βελτιωμένο μεταβολισμό της ινσουλίνης, που σημαίνει μια πιο σταθερή διακύμανση του σακχάρου στο αίμα. Έχει αποδειχθεί επίσης ότι μειώνει το οξειδωτικό στρες στα νεφρά, το οποίο μπορεί να αποτρέψει περαιτέρω ορισμένες ασθένειες που σχετίζονται με αυτά.

9. Αναστέλλει την εξέλιξη της αρθρίτιδας

Τα φυτοχημικά στα πεπόνια έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Αυτό σημαίνει ότι η καθημερινή κατανάλωση πεπονιού στη διατροφή σας μπορεί να σας βοηθήσει στην πρόληψη του οξειδωτικού στρες στις αρθρώσεις και τα οστά σας, μειώνοντας έτσι τη φλεγμονή. Η χρόνια φλεγμονή αυτών των ζωτικών περιοχών μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις όπως η αρθρίτιδα, οπότε βεβαιωθείτε ότι προσθέτετε άφθονα πεπόνια στη διατροφή σας εάν αισθάνεστε «τσιμπήματα» γύρω από τις αρθρώσεις!

10.Προωθεί την πέψη

Τα πεπόνια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, η οποία αποτελεί βασικό συστατικό των καθημερινών κινήσεων του εντέρου και της πεπτικής υγείας. Η κατανάλωση κατάλληλης ποσότητας διαιτητικών ινών μπορεί να σας «ξεφουσκώσει», να μειώσει τη δυσκοιλιότητα και να κάνει τις κινήσεις του εντέρου σας κανονικές.

11.Δρα υπέρ της εγκυμοσύνης

Η περιεκτικότητα σε φυλλικό οξύ στο πεπόνι είναι πολύ χρήσιμη για τις έγκυες γυναίκες καθώς βοηθά στη μείωση των γενετικών ανωμαλιών. Μπορεί να αποτρέψει ελαττώματα του νευρικού σωλήνα και να διατηρήσει το μωρό υγιές χωρίς να προκαλέσει οποιαδήποτε παρενέργεια.

Ποιο πεπόνι να επιλέξω;

Σύμφωνα με τους «ειδικούς» αυτό που πρέπει να ελέγχουμε για μια σωστή αγορά ενός πεπονιού είναι το βάρος του συγκριτικά με το μέγεθος. Δηλαδή το πεπόνι θα πρέπει να είναι αρκετά πιο βαρύ απ’ ότι φαίνεται πως θα είναι. Επίσης θα πρέπει να είναι σφιχτό αλλά και να πιέζεται ελάχιστα με το χέρι μας.  Η παρουσία ρωγμής στη βάση του ποδίσκου (όπου θα πρέπει να είναι η ουρά [μικρό κοτσάνι]) είναι ένα σημάδι ωρίμανσης.

Το πεπόνι δεν διατηρείται για πολύ καιρό γενικά, επομένως καλό θα ήταν μέσα σε λίγες ημέρες από την αγορά , να το έχετε καταναλώσει. Αν το πεπόνι δεν είναι αρκετά ώριμο, θα πρέπει να μείνει 2 ή 3 ημέρες σε θερμοκρασία δωματίου. Τοποθετήστε το σε δροσερό και καλά αεριζόμενο μέρος. Αν είναι ώριμο, θα διατηρηθεί καλύτερα για 2 ή 3 ημέρες στο ψυγείο. Προτιμάτε να μην το κόβετε σε κομματάκια και να το βάζετε στο ψυγείο καθώς έτσι καταστρέφετε αρκετή ποσότητα βιταμίνης C. Συνεπώς προτιμήστε να το κόψετε και να το σερβίρετε κατευθείαν!

Δοκιμάστε τις 3 δροσιστικές μας συνταγές με πρωταγωνιστή το πεπόνι!

1. Ισπανική σαλάτα με πεπόνι και σύκο!

• 1 μικρό πεπόνι της αρεσκείας σας (ή 2 διαφορετικά είδη πεπονιού μαζί), ξεφλουδισμένο, χωρίς σπόρια και κομμένο σε κύβους 1 ίντσας
• 12 σύκα, χωρισμένα κατά το ήμισυ, κατά μήκος
• 5-6 φέτες prosciutto κομμένο σε λεπτές λωρίδες
• 2 κουταλιές της σούπας εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο
• Χοντρό αλάτι
• Μια χούφτα φρέσκα φύλλα βασιλικού

Τοποθετήστε το πεπόνι ,τα σύκα και το προσούτο σε μια μεγάλη πιατέλα. Προσθέστε το ελαιόλαδο και πασπαλίστε με αλάτι. Διασκορπίστε με φύλλα βασιλικού και σερβίρετε.

2. Σούπα gazpacho με πεπόνι!

• 4 φέτες προσούτο
• 1 ώριμο μεσαίο πεπόνι, κατά το ήμισυ, ξεφλουδισμένο, χωρίς σπόρια και ψιλοκομμένο (περίπου 4 φλιτζάνια)
• 1 μεγάλο αγγούρι, αποφλοιωμένο, χωρίς σπόρια και ψιλοκομμένο (περίπου 2 φλιτζάνια)
• 1/2 μεγάλο γλυκό κρεμμύδι, αποφλοιωμένο και ψιλοκομμένο (περίπου 3/4 φλιτζανιού)
• 1 φλιτζάνι παγωμένο νερό
• 1 κουταλιά σούπας ξίδι
• 1/3 φλιτζάνι εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο
• Αλάτι
• Μια χούφτα φρέσκα φύλλα βασιλικού, για το σερβίρισμα

Τοποθετήστε τη σχάρα του φούρνου στη μεσαία θέση και προθερμάνετε τον φούρνο σας στους 190 βαθμούς κελσίου. Τοποθετήστε το prosciutto σε ένα χαρτί λαδόκολλας και ψήνετε μέχρι να γίνει πολύ τραγανό (περίπου 8 λεπτά). Τοποθετήστε το σε ένα χαρτί κουζίνας και αφήστε το να κρυώσει εντελώς. Μόλις γίνει αυτό, το θρυμματίζουμε σε μικρά κομματάκια με τα χέρια μας. Το αφήνουμε στην άκρη.

Σε ένα μπλέντερ, ρίχνετε το πεπόνι, το αγγούρι, το κρεμμύδι, το παγωμένο νερό και το ξύδι και αναμίξτε με μεγάλη ταχύτητα μέχρι να μαλακώσει. Με το μπλέντερ ανοιχτό, προσθέστε αργά το ελαιόλαδο στο μίγμα. Αναμείξτε μέχρι το gazpacho σας να πάρει μια ομαλή και αφρώδη υφή. Προσθέστε το αλάτι που θέλετε. Μεταφέρετε το gazpacho σε ένα αεροστεγές δοχείο και τοποθετήστε το στο ψυγείο, περίπου για 1 ώρα.

3. Σμούθι με πεπόνι και μέντα!

• 1 κουταλιά φρέσκου χυμού lime
• 2 φλιτζάνια ώριμο πεπόνι (περίπου μισό πεπόνι σε κύβους)
• 1/2 φλιτζάνι γιαούρτι 2%
• 10 φύλλα μέντας και κρατάτε και μερικά, εάν θέλετε, για γαρνίρισμα
•  1 κουταλιά του γλυκού μέλι (προσαρμόστε τη γεύση στα γούστα σας)
• μια πρέζα αλάτι – προαιρετικά
• 2 παγάκια

Προσθέστε τον χυμό lime, τους κύβους πεπονιού, το γιαούρτι, τη μέντα, το μέλι, το αλάτι και τον πάγο στο μπλέντερ. Ανακατέψτε μέχρι να αποκτήσει το σμούθι μια ομοιόμορφη υφή, περίπου 30 δευτερόλεπτα. Σερβίρετε αμέσως, γαρνιρισμένο με μέντα απο πάνω, αν θέλετε.