Η σόγια είναι ένα φυτό ιθαγενές της ανατολικής Ασίας και ανήκει στα είδη των ψυχανθών. Καλλιεργείται και χρησιμοποιείται στην Κίνα εδώ και 5000 χρόνια ενώ οι δράσεις της στην υγεία του ανθρώπου έχουν μελετηθεί και συνεχίζουν να μελετούνται εκτενώς από τους επιστήμονες.
Το σογιέλαιο, η λεκιθίνη σόγια και το σογιάλευρο περιέχονται σε διάφορα συσκευασμένα προϊόντα όπως σε σοκολάτες, δημητριακά, μπισκότα, ζυμαρικά κ.α. Οι «καθαρές» πηγές σόγιας που βρίσκουμε στο εμπόριο είναι το γάλα σόγιας, το γιαούρτι σόγιας, το τόφου (ένα είδος μαλακού τυριού που φτιάχνεται από γάλα σόγιας), το μίζο (φτιάχνεται από φασόλια σόγιας, ρύζι και αλάτι), το σογιέλαιο, η πρωτεΐνη σόγιας και η σάλτσα σόγιας.
Διατροφική αξία:
Το βασικό χαρακτηριστικό της σόγιας είναι η υψηλή περιεκτικότητά της σε πρωτεΐνη, η οποία είναι ταυτόσημη με τις πρωτεΐνες των οσπρίων. Εκτός από την πρωτεΐνη, η σόγια αποτελεί καλή πηγή ασβεστίου, φυλλικού οξέος, μαγνησίου, σιδήρου, ψευδαργύρου και σεληνίου. Η διατροφική αξία της σόγιας είναι (ανά 100γρ σόγιας):
Ενέργεια | 141kcal |
Πρωτεΐνες | 13g |
Υδατάνθρακες | 11g |
Λίπος | 6,8g |
Κορεσμένα λιπαρά οξέα | 0,79g |
Ασβέστιο | 197mg |
Βιταμίνη C | 29mg |
Φυλλικό οξύ | 165mg |
Ποια είναι τα οφέλη της στην υγεία;
Οστεοπόρωση
Η σόγια έχει σχετικά υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο με αποτέλεσμα η ενσωμάτωσή της στην καθημερινή διατροφή να βοηθάει στον περιορισμού του κινδύνου για οστεοπόρωση.
Καρδιαγγειακές παθήσεις
Η κατανάλωση σόγιας και συγκεκριμένα πρωτεΐνης σόγιας σε καθημερινή βάση φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου εξαιτίας της μείωσης της LDL χοληστερόλης.
Συμπτώματα εμμηνόπαυσης
Ορισμένες έρευνες υποστηρίζουν ότι τα προϊόντα σόγιας μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση ορισμένων συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, ωστόσο τα ερευνητικά δεδομένα δεν είναι ακόμα ισχυρά στο κομμάτι αυτό.
Ορισμένες μορφές καρκίνου
Η συχνή κατανάλωση σόγιας φαίνεται να προστατεύει από ορισμένες μορφές καρκίνου όπως του προστάτη και του παχέος εντέρου κυρίως εξαιτίας των ισοφλαβονών που περιέχει η σόγια.Οι δράσεις της σόγιας οφείλονται σε 2 βασικές ουσίες: τις ισοφλαβόνες (κυρίως γενιστεΐνη) και τις λιγνίνες. Οι ουσίες αυτές παρουσιάζουν δομικές ομοιότητες με τα ανθρώπινα οιστρογόνα, ορμόνες που ευθύνονται για πολλές οργανικές λειτουργίες μεταξύ αυτών η αναπαραγωγική ικανότητα, αλλά και η έναρξη καρκινογένεσης σε ορμονοεξαρτώμενους ιστούς (μαστούς, ωοθήκες, ενδομήτριο).
Πώς να ωφεληθούμε από τη σόγια;
- Καλό είναι να επιλέγουμε βιολογικά προϊόντα σόγιας και να αποφεύγουμε τη γενετικά τροποποιημένη σόγια.
- Να μην αγοράζουμε προϊόντα σόγιας που είναι πολύ επεξεργασμένα και να προτιμάμε τα «κλασικά» προϊόντα σόγιας, όπως το γάλα, το τόφου, το μίζο.
- Να τρώμε σόγια με μέτρο και να συμπληρώνουμε τη διατροφή μας με όσπρια ή άπαχο κρέας για πρωτεΐνη.
- Να αντικαθιστούμε το 20% του αλευριού που χρησιμοποιούμε με αλεύρι σόγιας, κατά προτίμηση βιολογικό.
- Να μη θεωρούμε τη σόγια «διατροφικό θαύμα», όπως πολλές φορές την αποκαλούν τα μέσα ενημέρωσης, αλλά έναν άλλο κρίκο σε μια ισορροπημένη διατροφή.