Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που σχετίζουν την διατροφή με την εμφάνιση νοσημάτων και απασχολούν την παγκόσμια αγορά είναι η διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα περιστατικά εμφάνισης ασθενειών λόγω επιμολύνσεων των τροφίμων αυξάνονται ραγδαία και οι λόγοι που εντείνουν το πρόβλημα έγκειται τόσο σε ατομική όσο και κυβερνητική ευθύνη των εκάστοτε αρχών.
Είναι γεγονός ότι με την πάροδο των ετών και τον εκσυγχρονισμό των βιομηχανιών , έχουν προκληθεί δραματικές αλλαγές στον τρόπο παραγωγής των τροφίμων, ήδη από το στάδιο των αγροικιών, τροποποιήσεις στα συστήματα επεξεργασίας, επέκταση της αλυσίδας διανομής και αλλαγές στις μεθόδους προετοιμασίας και αποθήκευσης των τροφίμων.
Όλα τα παραπάνω καθιστούν το ζήτημα της ασφάλειας των τροφίμων ως αποτέλεσμα τόσο συλλογικής όσο και ατομικής ευθύνης.
Ένας από τους παράγοντες που αφορούν την ατομική ευθύνη και υγιεινή είναι ο τρόπος χειρισμού τους και πιο συγκεκριμένα, το σχολαστικό πλύσιμο. Ας αναλύσουμε, όμως, ποια τρόφιμα πρέπει να πλένουμε πριν την κατανάλωση ή την χρήση τους , ποια δεν συνίστανται για πλύσιμο καθώς και τους κινδύνους που επιφυλάσσονται σε κάθε επιμέρους κατηγορία.
Φρούτα και Λαχανικά
Τα φρούτα και λαχανικά, με μεγαλύτερη έμφαση σε όσα πωλούνται χύμα π.χ σε λαϊκές αγορές αποτελούν την σημαντικότερη κατηγορία μεταφοράς μικροβίων και χρειάζονται πολύ καλό τρίψιμο πριν την προετοιμασία ή το μαγείρεμα.
Μπορούν να φιλοξενήσουν E.Coli, βακτήρια ακόμη και κάποιες μορφές έρπητα.
Οι οδηγίες συστήνουν πλύσιμο σε τρεχούμενο νερό ,με τρίψιμο σε κάθε επιφάνεια του τροφίμου ,ξεκινώντας με το λιγότερο βρώμικο για να αποφύγουμε τη μόλυνση. Αντικαθιστούμε το νερό όταν χρειάζεται και τέλος, αν χρειαστεί, μαγειρεύουμε για να εξοντώσουμε τυχόν υπολειπόμενα βακτήρια.
Φρούτα με σκληρή εξωτερική επιφάνεια όπως το αβοκάντο ,ο ανανάς και οι μπανάνες που ξεφλουδίζουν ή κόβονται με το μαχαίρι θεωρούνται ασφαλή προς κατανάλωση χωρίς πλύσιμο, αλλά δυστυχώς εγκυμονούν κινδύνους. Όταν κόβουμε το φρούτο, το μαχαίρι πιθανώς να επιτρέψει σε βακτήρια να εισέλθουν από το δέρμα εντός της σάρκας ενώ αντίστοιχα όταν κόβουμε κομμάτια με τα δάχτυλά μας για να φάμε κάποιο φρούτο, μεταφέρονται βακτήρια από το δέρμα στο στόμα μας. Για μεγαλύτερη ασφάλεια θα πρέπει να πλένουμε όλα τα φρούτα κάτω από τρεχούμενο νερό, ειδικότερα εκείνα με βρώσιμες φλούδες.
Αντιθέτως , κατεψυγμένα λαχανικά ή έτοιμες προς κατανάλωση σαλάτες ή χόρτα έχουν προέλθει ήδη από διαδικασία καθαρισμού και πλυσίματος, οπότε ο κίνδυνος επιμόλυνσης ενδεχομένως να προέλθει από δικό σας οικιακό πλύσιμο
Ειδικό τρόφιμο αυτής της κατηγορίας αποτελούν τα μανιτάρια, τα οπόια λόγω της έντονης απορροφητικής τους ικανότητας ενδεχομένως να καταστραφούν μέσω της διαδικασίας πλυσίματος. Στην περίπτωση αυτή , συνιστάται το καθάρισμα με χαρτί κουζίνας «ταμποναριστά» ή με χρήση ειδικού πινέλου.
Κονσέρβες και φαγητά σε βάζο
Κατά την αποθήκευση φαγητού ή ποτού, όλα τα δοχεία και τα βάζα θα πρέπει να πλένονται καλά πριν ανοιχτούν προς κατανάλωση. Κατά τη μεταφορά και την αποθήκευση στις αποθήκες των εργοστασίων, τα δοχεία μπορεί να σκονιστούν και να καλυφθούν από βακτήρια. Ακόμα κι αν τα παράσιτα δεν μπορούν να εισέλθουν στα εμπορεύματα, μπορεί να έχουν συρθεί πάνω τους, εναποθέτοντας κάθε είδους βακτήρια στις συσκευασίες.
Όταν ανοίγει ένα κουτί ή ένα βάζο, κινδυνεύει να επέλθει μόλυνση του περιεχομένου με βακτήρια από το καπάκι.
Το πλύσιμο αυτών των δοχείων γίνεται με ένα κομμάτι υγρής πετσέτας κουζίνας , τρίβοντας το πάνω μέρος του κουτιού, ειδικά κοντά στο άνοιγμα. Αποφεύγουμε να πίνουμε απευθείας από κονσέρβες ή κουτιά αλλά ρίχνουμε το περιεχόμενο σε ένα ποτήρι. Τέλος, το ανοιχτήρι κονσερβών θα πρέπει να πλένεται καλά μεταξύ των χρήσεων.
Δημητριακά και Ρύζι
Τα δημητριακά όπως το ρύζι και η κινόα θα πρέπει να ξεπλένονται καλά πριν το μαγείρεμα για να αφαιρείται το υπερβολικό άμυλο και τα βακτήρια. Πλένουμε τους κόκκους με κρύο νερό, στραγγίζουμε και επαναλαμβάνουμε 2 ή 3 φορές.
Βότανα
Όπως ακριβώς και τα λαχανικά, ξεπλένουμε τα βότανα σε δροσερό τρεχούμενο νερό με προσοχή ώστε να μην καταστραφούν, ανακινούμε απαλά και στεγνώνουμε. Για μεγαλύτερη ποσότητα, προτείνετε το μούλιασμα σε κρύο νερό.
ΟΧΙ ΠΛΥΣΙΜΟ
Ωμό κρέας, κοτόπουλο και ψάρι
Με πλύσιμο των τροφίμων αυτής της κατηγορίας είναι πιθανό να εξαπλωθούν επιβλαβή βακτήρια στους πάγκους της κουζίνας και στον νεροχύτη σας. Τα βακτήρια δεν εξοντώνονται μόνο με νερό, επομένως είναι καλύτερο να το μαγειρέψετε απευθείας.
Εάν ανησυχείτε για το επίπεδο του κρέατος και των ψαριών σας, επιλέξτε αξιόπιστο ιχθυοπωλείο ή κρεοπωλείο.
Θα πρέπει να αφιερώσετε χρόνο στον βαθύ καθαρισμό των επιφανειών και του εξοπλισμού σας.
Ζυμαρικά
Σε αντίθεση με τα δημητριακά, τα ζυμαρικά αν υποστούν πλύση ,αποβάλλουν όλο το εμπεριέχον άμυλο τους. Επίσης , μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί το αμυλούχο νερό κατά το βράσιμο σε σάλτσες ζυμαρικών για ένα νόστιμο συνοδευτικό κατά το μαγείρεμα.
Αυγά
Τα αυγά επεξεργάζονται, καθαρίζονται και στη συνέχεια καλύπτονται με ορυκτέλαιο που τα προστατεύει από τα βακτήρια, το οποίο σημαίνει ότι δεν χρειάζονται πλύσιμο. Αυτό σημαίνει ότι επίσης δεν πρέπει να τα πλένετε στο σπίτι.
