Το Στρες και το άγχος είναι δυο από τις λέξεις που χρησιμοποιούμε πιο συχνά στην καθημερινότητά μας, ξέρουμε όμως ακριβώς τί σημαίνουν και ποιες είναι οι επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στη συναισθηματική, αλλά και τη φυσική μας κατάσταση;
Το αυτόνομο νευρικό μας σύστημα διαιρείται σε δύο επιμέρους κατηγορίες, το συμπαθητικό και το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα.
Το πρώτο είναι υπεύθυνο να μας παρέχει την ενέργεια που χρειαζόμαστε σε καταστάσεις που απειλούν την ζωή μας και έτσι μας επιτρέπει να «Παλέψουμε ή να Φύγουμε», ενώ το δεύτερο ελέγχει την ξεκούραση και την πέψη.
Το Στρες είναι ο μηχανισμός που έχει το σώμα ώστε να βοηθήσει σε στιγμές κινδύνου, αναγκάζοντας τον υποθάλαμο (το μέρος του εγκεφάλου υπεύθυνο για την παραγωγή ορμονών) να ενεργοποιήσει το συμπαθητικό σύστημα και να εκλύσει διάφορες ορμόνες, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη. Οι παλμοί της καρδιάς και η πίεση μας αυξάνονται, η αναπνοή μας γίνεται πιο γρήγορη, οι μύες μας σφίγγουν και τα επίπεδα ενέργειάς μας ανεβαίνουν. Επιπρόσθετα, άλλες λειτουργίες του σώματός μας που δεν είναι απαραίτητες εκείνη την στιγμή, όπως η διαδικασία της πέψης, καταστέλλονται.
Αυτός ο μηχανισμός είναι απαραίτητος όταν υπάρχει μια πραγματική απειλή, όπως ένα άγριο ζώο που μας πλησιάζει, ή ένα λεωφορείο που έρχεται προς το μέρος μας, διότι μας προετοιμάζει να παλέψουμε ή να φύγουμε και έτσι να προστατευτούμε.
Κανονικά, όταν η απειλή παύει να υπάρχει, τα επίπεδα κορτιζόλης πέφτουν και το παρασυμπαθητικό σύστημα ενεργοποιείται ξανά, ώστε να χαλαρώσουμε.
Δυστυχώς όμως, ο εγκέφαλός μας δεν μπορεί να διαφοροποιήσει μεταξύ αντικειμενικού φυσικού κινδύνου και συναισθηματικών καταστάσεων που μοιάζουν τρομακτικές ή μας αγχώνουν.
Έτσι, πολλά θέματα που συναισθηματικά τα θεωρούμε σαν απειλές, ασυνείδητα, δεν επιλύονται και μπορεί να μείνουμε σε αυτή την κατάσταση συνεχούς επαγρύπνησης για πολύ καιρό. Δεν είμαστε φτιαγμένοι για να υπομένουμε αυτή την λειτουργία σε μεγάλη διάρκεια και έτσι μας επηρεάζει σε πολλά επίπεδα.
Τα συμπτώματα μπορεί ναι είναι:
Συναισθηματικά (ταραχή, δυσκολία να χαλαρώσουμε, φορτισμένοι, καταβεβλημένοι)
Διανοητικά (ανησυχία, ασταμάτητες σκέψεις, απαισιοδοξία)
Συμπεριφορικά (μη ομαλή όρεξη για φαγητό, αναβλητικότητα, αυξημένη χρήση ναρκωτικών ουσιών, τάσεις φυγής)
Σωματικά (σφιγμένοι/πιασμένοι μύες, αϋπνίες, πονοκέφαλοι, κούραση, στομαχικά προβλήματα, χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα).
Είναι η φύση και η ταχύτητα του σημερινού τρόπου ζωής που τις περισσότερες φορές μας κάνει να προσπερνάμε αυτά να ενοχλητικά συμπτώματα. Ίσως, το μόνο που δεν γίνεται να αγνοήσουμε τόσο εύκολα να είναι ο πόνος. Μπορεί να είναι αμβλύς ή οξύς, μπορεί να είναι σταθερός σε ένα σημείο ή να κινείται στο σώμα μας. Ένα μεγάλο μέρος ανθρώπων που υποφέρουν από πόνους δεν έχουν σαφή διάγνωση και η εύκολη λύση είναι να το μουδιάσουν με μερικά παυσίπονα. Μόνο για τον πόνο στην πλάτη-μέση, που είναι από τους πιο κοινούς, υπάρχουν 183 διαφορετικά φάρμακα.
Πολλά εξηγούνται αν μόνο σκεφτεί κανείς τον μηχανισμό που ενεργοποιεί το Στρες και τις αλλαγές που επιφέρει στο ανθρώπινο σώμα. Η πίεση του αίματος αυξάνεται μέσω αγγειοσύσταλσης, ενώ ταυτόχρονα οι μύες σφίγγουν και σκληραίνουν. Η ροή του αίματος στην πλάτη μειώνεται όπως και το οξυγόνο. Έτσι, βιοχημικά απόβλητα συγκεντρώνονται στους μύες. Σαν αποτέλεσμα το άτομο νιώθει πιασμένο, άκαμπτο, σε ένταση και πόνο. Βεβαίως, τα ίδια ισχύουν για πόνο στον αυχένα ή άλλα σημεία στο σώμα.
Η έρευνα της ψυχολόγου Amy Cuddy απέδειξε ότι η σχέση σώματος και συναισθημάτων είναι αμφίδρομη. Όχι μόνο μπορούν τα συναισθήματά μας να επηρεάσουν το σώμα μας, αλλά επίσης, αλλάζοντας τη στάση του σώματός μας, σε μια με περισσότερη αυτοπεποίθηση, τα επίπεδα συγκεκριμένων ορμονών όπως η κορτιζόλη και η τεστοστερόνη ρυθμίζονται. Συναισθηματικά, αυτό θα το βιώσουμε σαν μια θετική αλλαγή. Από την άλλη, αν κανείς μείνει σε μια καμπουριαστή σκυφτή στάση και κάνει τον εαυτό του μικρότερο από ότι είναι, περίπου δηλαδή τη στάση που έχει κανείς όταν δουλεύει σε έναν υπολογιστή, τα αποτελέσματα θα είναι τα αντίθετα.
Ο Δρ. Tal Shafir, πειραματίστηκε και βρήκε ότι απαλές κινήσεις, τεντώνοντας το σώμα οριζόντια και κάθετα, προς τα πάνω και επαναληπτικές ρυθμικές κινήσεις δημιουργούν αντιδράσεις που βιώνουμε ως χαρά.
Από αυτή την οπτική γωνία, η φράση «ότι κάνεις στο σώμα σου, το σώμα σου θα κάνει σε σένα» έχει ένα πολύ κυριολεκτικό νόημα.
Το μασάζ και κυρίως το deep-tissue (βαθιά στο μϋικό ιστό) είναι μία από τις καλύτερες επιλογές που έχει κανείς για να ανακουφιστεί από νευρο-μϋικούς πόνους, αν το στρες είναι η αιτία. Η ένταση που θα χρησιμοποιήσει ο θεραπευτής αποφασίζεται πάντα σε συνεννόηση με τον θεραπευόμενο, έτσι ώστε να είναι απολαυστικό και ταυτόχρονα να έχει τα καλύτερα αποτελέσματα. Η πίεση και ροή του αίματος θα βελτιωθεί, οι μύες, τα νεύρα και οι ιστοί θα οξυγονωθούν καλύτερα και το άτομο θα αισθάνεται το σώμα του πιο χαλαρό και ελαφρύ.
Ακόμα μεγαλύτερα οφέλη μπορεί να απολαύσει κάποιος αν το κάνει μέρος της ζωής του, τακτικά.
Η Κινέζικη Ιατρική, έχει παράδοση πάνω από 2500 χρόνια και βλέπει τον άνθρωπο ολιστικά. Πρώτα από όλα σαν άνθρωπο, εστιάζοντας στα επιμέρους συστήματά του (ύπνο, διατροφή, συνήθειες, πέψη και άλλα), αντί για το πρόβλημα. Κοιτάζει κάθε έναν σαν μοναδικό και πρεσβεύει πως το ίδιο πρόβλημα σε δύο ανθρώπους μπορεί να έχει πολύ διαφορετικές αιτίες. Επίσης, εστιάζει πολύ στο συναισθηματικό κόσμο του ατόμου, αφού μέρος της φιλοσοφίας της είναι ότι κάθε συναίσθημα, όταν βρίσκεται σε ανισορροπία μπορεί να είναι αιτία ασθένειας.
Ένας θεραπευτής που χρησιμοποιεί την Κινέζικη Ιατρική θα πάρει φυσικά ιστορικό, αλλά επίσης θα ζητήσει να νιώσει τους παλμούς στους καρπούς των χεριών και να δει την γλώσσα του ασθενή, αφού αυτά τα δύο εργαλεία διάγνωσης μπορούν να του δώσουν ανεκτίμητες πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας των εσωτερικών οργάνων του.
Οι τεχνικές που χρησιμοποιεί η Κινέζικη Ιατρική για την αποκατάσταση της ισορροπίας είναι διάφορες (τεχνικές μασάζ, πίεση σημείων, βελονισμός, βεντούζες, μοξαθεραπεία, Gua Sha κλπ).
Εννοείται, πως η αιτία του στρες και του άγχους είναι τις περισσότερες φορές συναισθηματικής φύσεως, οπότε για να θεραπεύσει κανείς την πηγή, θα χρειαζόταν να αναλογιστεί εάν θα ήταν ανοιχτός στο ενδεχόμενο να ζητήσει την βοήθεια ενός συμβούλου ψυχικής υγείας ή ψυχοθεραπευτή. Παρόλα αυτά, τεχνικές αναπνοής, άσκηση, καλή στάση σώματος και διαλογισμός μπορεί να φανούν πολύ βοηθητικά.
Ο Ευθύμιος Φωτεινός έχει σπουδάσει Συνθετική Συμβουλευτική, Συνθετική Ατομική και Ομαδική Ψυχοθεραπεία στο Athens Synthesis Center και Μασάζ στο Natural Health Science στην Αθήνα καθώς και Βελονισμό και Κινέζικη Ιατρική για 3 έτη στην Αγγλία, στο College of Integrated Chinese Medicine (Kingston University).
Είναι κάτοχος των:
Acupuncture BSc Hons LicAc (Kingston University)
European Certificate for Psychotherapy (ECP)
Diploma in Integrative Counselling (COSCA)
Diploma in Deep Tissue Massage
Diploma in Ayurvedic Massage
Έχει παρακολουθήσει πλήθος σεμιναρίων στις διατροφικές διαταραχές, την τεχνητή γονιμοποίηση και την γονιμότητα, τις εξαρτήσεις και τους εθισμούς, το πένθος, τα μυοσκελετικά προβλήματα, την Συναλλακτική Ανάλυση, την Gestalt και άλλα.
Έχει εργαστεί στην Ελλάδα και την Αγγλία με εκατοντάδες κόσμο, ενώ έχει προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του στο Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Ψυχικής Υποστήριξης και Πολιτισμού, «Συνύπαρξη».
Πλέον ζει και εργάζεται στην Αθήνα χρησιμοποιώντας όλες τις γνώσεις του, με σκοπό την παροχή της καλύτερης δυνατής βοήθειας κάθε ατόμου.
Facebook: Φωτεινός Θεραπευτής
Instagram: foteinos_therapeutis
Βιβλιογραφία:
Deardorff W.W. (2016) Stress-Related Back Pain [Online] Available from https://www.spine-health.com/…/dep…/stress-related-back-pain (accessed 19/5/2017)
Harvard Medical School (2016), Understanding the stress response, [Online], Available from http://www.health.harvard.edu/…/understanding-the-stress-re…, (accessed 18/5/2017)
Karriem-Norwood V. (2015), Stress Symptoms, [Online], Available from http://www.webmd.com/…/stress-symptoms-effects_of-stress-on… (accessed 18/5/2017)
Cuddy A. (2012), Your body language shapes who you are [Online], Available from http://ed.ted.com/…/your-body-language-shapes-who-you-are-a… (accessed 19/5/2017)
WebMD (2017) Common Drugs and Medications to treat Backache [Online], Available from http://www.webmd.com/drugs/condition-2836-Back (accessed 19/5/2017)
Tal Shafir (2013) How your body affects your happiness [Online], Available from https://www.youtube.com/watch?v=ljm0ldxgkcE (accessed 19/5/2017)